Το ανθρώπινο κρανίο σχηματίζεται απο σχεδόν επίπεδα οστά τα οποία ενώνονται μεταξύ τους, προκειμένου να του δώσουν το τελικό «σφαιρικό» σχήμα. Επειδή όμως ο εγκέφαλος μεγαλώνει σημαντικά μετά τη γέννηση, είναι αναγκαίο να μεγαλώνει παράλληλα και το κρανίο. Για να επιτευχθεί αυτό πρώτον τα οστά μεγαλώνουν σε μέγεθος, και δεύτερον, δεν είναι «εντελώς ενωμένα» μεταξύ τους κατά τη γέννηση.
Αμέσως μετά τη γέννα, το κεφαλάκι του μωρού σας μπορεί να μοιάζει κάπως... «περίεργο», ειδικά αν είχατε μακρύ τοκετό και αν ήταν η πρώτη σας γέννα. Τα πλαϊνά οστά του κρανίου μπορεί να «καβαλάνε» το μπροστά και το πίσω – μην ανησυχείτε, όλα θα πάρουν τον δρόμο τους. Παιδιά που γεννιούνται με καισαρική, συνήθως έχουν χαρακτηριστικά στρογγυλό κεφαλάκι – αυτό οφείλεται στο οτι δεν χρειάστηκε να πιεστεί το κρανίο τους για να βγει.
Οι ακόμα ανοιχτές ραφές είναι εύκολα ψηλαφητές (απο τον γιατρό). Επίσης υπάρχουν δύο «μαλακά» σημεία στο κεφάλι – ένα μπροστά (πρόσθια πηγή) και ένα πίσω (οπίσθια πηγή). Οι διαστάσεις τους ποικίλουν σημαντικά, και η οπίσθια πηγή είναι συχνά δύσκολο να βρεθεί απο κάποιον που δεν έχει αρκετή εμπειρία. Σίγουρα όμως θα βρείτε εύκολα την πρόσθια πηγή του παιδιού σας – βρίσκεται λίγο πιο μπροστά απο την κορυφή του κεφαλιού του και στη μέση περίπου.
Η πρόσθια πηγή
Το μέγεθος της πρόσθιας πηγής μετά τη γέννηση αξιολογείται απο τον παιδίατρο, αναζητώντας σημαντικές αποκλείσεις που ενδεχομένως να αποτελούν ένδειξη κάποιας πάθησης. Πολύ μικρή πρόσθια πηγή μπορεί να σημαίνει μικροκεφαλία (μικρό κεφάλι) ή κρανιοσυνόστωση (πρόωρη μόνιμη ένωση των οστών του κρανίου), ενώ πολύ μεγάλη μπορεί να είναι ένδειξη υποθυρεοειδισμού. Παρουσία τρίτης πηγής μπορεί να υπάρχει σε παιδιά με σύνδρομο Down αλλά μπορεί να υπάρχει και σε πρόωρα βρέφη χωρίς το σύνδρομο. Η πρόσθια πηγή κλείνει περί τους 18 μήνες, αλλά μπορεί να κλείσει κι από τους 9 μήνες.
Η οπίσθια πηγή
Η οπίσθια πηγή δεν είναι πάντα ψηλαφητή στη γέννηση, αλλά αν είναι, συνήθως κλείνει μέχρι το τέλος του δεύτερου μήνα. Επίμονη οπίσθια πηγή αποτελεί ένδειξη υδροκέφαλου (αυξημένη ποσότητα υγρού στο κεφάλι) ή συγγενούς υποθυρεοειδισμού.
Από τα παραπάνω είναι σαφές πως η εκτίμηση του μεγέθους των πηγών του κρανίου από μόνη της δεν μπορεί να προσφέρει παρά ενδείξεις – υπάρχει πολύ μεγάλη ποικιλία φυσιολογικών παραλλαγών.
Αν ανησυχείτε για το μέγεθος της πηγής του παιδιού σας, μιλήστε με τον παιδίατρό σας.
Βιβλιογραφία: Nelson’s Pediatrics, 19th edition
Παναγιώτης Ρενιέρης
Παιδίατρος
www.renierispediatrics.gr
www.facebook.com/EnimeromenoiGoneis
Εργαλεία 
