Ερώτηση από Έφη (12.1.2015)
"ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ ΣΑΣ. ΕΧΩ ΜΙΑ ΚΟΡΗ 5 ΜΗΝΩΝ ΒΑΡΟΥΣ 8 ΚΙΛΩΝ.ΠΟΣΕΣ ΩΡΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΟΙΜΑΤΑΙ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΜΕΡΑΣ Κ ΠΟΣΕΣ ΤΗΝ ΝΥΧΤΑ? ΞΕΡΩ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΤΑΝΤΑΡΝΤ Κ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΔΙΑΦΟΡΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Ο ΥΠΝΟΣ ΕΝΟΣ ΜΩΡΟΥ, ΑΛΛΑ ΜΗΠΩΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΠΟΙΕΣ ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΕΠΕ ΝΑ ΤΗΡΟΥΝΤΑΙ? ΟΠΩΣ Π.Χ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΩΣ ΝΑ ΚΟΙΜΑΤΑΙ ΜΕΤΑΞΥ ΚΑΠΟΙΩΝ ΩΡΩΝ Κ ΓΙΑ ΕΝΑ ΕΠΑΡΚΕΣ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΜΕΣ ΣΤΗ ΝΥΧΤΑ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΣΕΤΑΙ ΟΜΑΛΑ? ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ"
Απάντηση από παιδίατρο (14.1.2015)
"Αγαπητή μητέρα,
πράγματι η διάρκεια και ο ρυθμός του ύπνου για τα βρέφη διαφέρει πολύ από παιδί σε παιδί. Οι πίνακες προτεινόμενης διάρκειας ύπνου ανά 24ωρο και ανά ηλικία δεν είναι παρά γενικοί οδηγοί, και όχι κάτι το οποίο πρέπει να αποτελεί πρωτεύοντα στόχο. Παρόλ’ αυτά είναι αλήθεια πως υπάρχουν γενικοί κανόνες για τον ύπνο, και ειδικά για την ηλικία του παιδιού σας (που εμπίπτει στην ομάδα 4-12 μηνών), ισχύουν τα παρακάτω:
1. Ο συνολικός χρόνος ύπνου μέσα σε ένα 24ωρο είναι κατά κανόνα 14-15 ώρες.
2. Από αυτές, το μεγαλύτερο μέρος (δηλαδή 10-12 ώρες) αποτελούν τον βραδινό ύπνο - η ηλικία όμως στην οποία ένα παιδί θα φτάσει να κοιμάται αδιάκοπα όλη την νύχτα, διαφέρει και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Αν ένα παιδί πάντως δεν έχει καταφέρει χωρίς παρέμβαση να κοιμάται όλη την νύχτα στους 6 μήνες, τότε παρεμβαίνουμε πολύ ήπια με κάποιες τεχνικές.
3. Μέσα στην ημέρα αναμένεται το παιδί να κάνει 3 μικρούς ύπνους διάρκειας 1-2 ωρών. Οι πιο συνηθισμένες ώρες ύπνου είναι 9 το πρωί (1ο nap, διαρκεί περίπου 1 ώρα), 12-2 το μεσημέρι (2ο nap, διαρκεί 1-2 ώρες) και 3-5 το απόγευμα (3ο nap, διαρκεί περίπου 1 ώρα).
Με αυτά κατά νου, θα ήθελα να σάς πω περιληπτικά τους παρακάτω βασικούς “κανόνες” καλής εκπαίδευσης στον ύπνο. Θυμηθείτε πως το 1/3 των παιδιών αρχίζει να κοιμάται όλο το βράδυ από μόνο του, χωρίς εκπαίδευση περίπου στους 4-6 μήνες, το 1/3 το μαθαίνει με εκπαίδευση, ενώ το τελευταίο 1/3 ΔΕΝ μπορεί να εκπαιδευτεί και η πίεση φέρνει αντίθετα αποτελέσματα. Αυτά τα τελευταία παιδιά, κάποια στιγμή περί τους 12 μήνες μαθαίνουν από μόνα τους. Είναι πολύ λίγα εκείνα που συνεχίζουν να έχουν προβλήματα με τον ύπνο, παρά την σωστή αντιμετώπιση από την μεριά των γονιών, μετά τους 18-24 μήνες. Προσέξτε όμως πως απαιτείται “σωστή αντιμετώπιση” και συντονισμός με τις ανάγκες του παιδιού - δεν εκπαιδεύονται όλα τα παιδιά.
1. Ελαχιστοποιήστε τις εντάσεις μέσα στο σπίτι. Διαπληκτισμοί, τσακωμοί, αρνητικού περιεχομένου σχόλια και συζητήσεις, θα πρέπει να περιορίζονται σε ώρες που το παιδί κοιμάται, ή να αναβάλλονται για άλλη στιγμή. Συχνά όταν είμαστε σε ένταση δεν αντιλαμβανόμαστε πως το ζήτημα δεν είναι επείγον και επιμένουμε να το επιλύσουμε άμεσα - αυτό δημιουργεί κλίμα έντασης, το οποίο τα βρέφη, ανεξαρτήτως ηλικίας και από την πρώτη μέρα της ζωής, αντιλαμβάνονται πάρα πολύ καλά.
2. Εγκαταστήστε και διατηρήστε ευλαβικά μια “ρουτίνα ύπνου”, ιδιαίτερα πριν τον βραδινό ύπνο. Η πρότασή μου πάντα είναι φαγητό - μπανάκι - φροντίδα δέρματος (πάνα, ενυδατική ή λαδάκι κλπ) σε χαμηλό φωτισμό - ήπιο τραγούδι ή παραμυθάκι ή ιστορία - αγκαλιά μέχρι να “γλαρώσει” το παιδί - ανάσκελα στο κρεβάτι. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως το παιδί σας θα μάθει άμεσα τι πρέπει να κάνει. Η διάρκεια προσαρμογής για τα περισσότερα πράγματα (σε όλη τη ζωή μας) είναι 4-6 εβδομάδες ΣΥΝΕΠΟΥΣ επανάληψης.
3. Για τους ύπνους μέσα στην ημέρα μπορείτε να ακολουθήσετε παρόμοια ρουτίνα, χωρίς όμως το μπάνιο και την φροντίδα του δέρματος. Κατά κανόνα τα παιδιά κοιμούνται ευκολότερα μετά από ένα γεύμα και αφού έχουν ρευτεί. Κάποια, λίγα, προτιμούν να κοιμούνται πριν το αμέσως επόμενο γεύμα, αλλά αυτό είναι κάτι που θα διαπιστώσετε μόνη σας.
4. Διατηρήστε κατά το δυνατόν σταθερά τα γεύματά του. Η ημέρα του παιδιού σε αυτή την ηλικία και η σταδιακή αντίληψη της διάρκειάς της, έρχεται μέσα από τα γεύματα. Θυμηθείτε πως οι ως άνω προτεινόμενες ώρες ύπνου μπορεί να διαφέρουν από μέρα σε μέρα. Για παράδειγμα ο 2ος ύπνος που έρχεται μεταξύ 12-2 το μεσημέρι, μπορεί να είναι την μια μέρα στις 12, την επόμενη στη 1. Σταδιακά όμως το παιδί θα ρυθμιστεί και οι ώρες θα σταθεροποιηθούν.
5. Μην απογοητεύεστε και μην βιάζεστε. Κάντε μικρές μόνο αλλαγές στην ρουτίνα του παιδιού, τις οποίες όμως θα τηρείτε ευλαβικά, ανεξάρτητα από το τι άλλο μπορεί να συμβαίνει στο σπίτι. Όπως έχω ξαναγράψει, ο πρώτος χρόνος της ζωής κατά κανόνα σημαίνει πως το πρόγραμμα της οικογένειας θα περιστρέφεται γύρω από το πρόγραμμα του βρέφους, και οι ανάγκες του σπιτιού θα πρέπει να προσαρμόζονται στις (συχνά εναλλασσόμενες) ανάγκες του βρέφους.
Ελπίζω να σάς βοήθησα,"
Π. Ρενιέρης
Εργαλεία 
